نزاع گازی روسیه و اروپا فرصتی مناسبی برای بازار گاز ایران است

به گزارش گروه بین الملل پایگاه اطلاع رسانی شرکت ملی نفت ایران، روسیه هم اکنون بزرگترین عرضه‌ کننده گاز طبیعی به کشور‌های اروپایی است و بخش زیادی از گاز صادراتی روسیه از طریق خطوط لوله ‌ای که از خاک اوکراین می ‌گذرد به اروپا می ‌رسد. این در حالی است که تنش جاری میان روسیه و اوکراین تردید‌های جدی درباره‌ چشم‌ انداز آتی عرضه گاز روسیه به اروپا ایجاد کرده است.

اگر چه کشور‌های اروپایی مایلند موضع قاطعی در قبال روسیه در پی بحران اوکراین اتخاذ کنند، اما این کشور‌ها به شدت به گاز روسیه وابسته هستند. در نتیجه با محدودیت ‌هایی جدی در تعامل با روسیه مواجه ‌اند.

کشور‌های اروپایی سالیان سال نگرانی جدی در خصوص تامین گاز طبیعی خود داشته ‌اند و در مقاطع مختلف تلاش هایی را برای تغییر وضعیت موجود انجام داده‌اند. این تلاش ها اخیرا پیچیده تر شده و با منافع سیاسی کشور‌هایی که مسیر ترانزیت خطوط لوله گاز طبیعی هستند درگیر شده است.

این خطوط لوله، گاز طبیعی خاورمیانه و منطقه دریای خزر را به بازار‌های گاز اروپایی منتقل می ‌کنند و بنابراین از اهمیت فرامنطقه‌ای برخوردار هستند.

البته بحران جاری بین روسیه و اوکراین می‌ تواند هشداری باشد که تمام گروه‌های درگیر را به پیدا ‌کردن یک راه ‌حل سیاسی برای این بحران ترغیب کند. اما پس از آن راه برای اجرای پروژه‌های جدید انرژی با هدف متنوع‌ کردن منابع گاز طبیعی اروپا هموار خواهد شد.

تحت این شرایط ایران از یک فرصت خوب برای ظهور به عنوان یک تامین‌کننده جدید گاز طبیعی اروپا برخوردار است. در نتیجه ایران باید آماده‌ بهترین بهره‌برداری از فرصت‌ های تاریخی که به‌ طور طبیعی به دلیل بحران سیاسی جاری بین روسیه و اوکراین به وجود آمده، باشد.

در همین حال ترکیه و جمهوری آذربایجان نقش بسیار مهمی را به عنوان کشور‌های اصلی کنترل‌کننده خط لوله گاز ترانس- آناتولی ایفا می کنند. در حقیقت ایران برای اینکه به یک عرضه‌کننده مهم گاز طبیعی به غرب اروپا در آینده نزدیک تبدیل شود باید با ترکیه و جمهوری آذربایجان همکاری نزدیک داشته باشد.

پس از لغو تحریم‌ های بین‌المللی علیه ایران، این همکاری ایران را قادر می‌سازد خط لوله گاز کنونی ایران – ترکیه را به خط لوله ترانس-آناتولی متصل کند. البته باید توجه داشت که چشم‌انداز آتی پروژه خط لوله نابوکو نیز نقش بسیار مهمی در این زمینه دارد. این خط لوله قرار است برای تامین مسیر جدید انتقال گازطبیعی مورد نیاز کشور‌های اروپایی به شرق اتریش برسد.

تنش سیاسی و افزایش شدید هزینه‌ های احداث در حال حاضر این پروژه را متوقف کرده است، اما باید توجه داشت کشور‌های اروپایی به شکل روز افزونی نگران وابستگی شدید خود به گاز روسیه هستند و این مساله ممکن است باعث شود که آنها به ‌طور جدی اجرای پروژه خط لوله ناباکو را دنبال کنند.

اگر این پروژه به سرعت انجام شود، تکمیل این خط لوله در یک بازه زمانی ۲ تا ۳ ساله ممکن خواهد شد.

احداث خط لوله نابوکو یک مسیر مهم برای عرضه گاز طبیعی جمهوری آذربایجان به اروپا خواهد بود. در این شرایط ایران می‌تواند از خط لوله موجود ایران– ترکیه استفاده کرده و جای خالی به وجود آمده در بازار گاز اروپا را پر کند. باید توجه داشت که خط لوله ‌ای که گاز ایران را به ترکیه می‌رساند در حال حاضر فعال است و ایران می‌تواند ظرفیت این خط لوله را با توجه به توانایی‌های فنی آن افزایش دهد.