نفت باید موتور محرک سایر بخش های اقتصاد ایران شود
نفت باید موتور محرک سایر بخش های اقتصاد ایران شود/بازار نفت و گاز عراق فرصتی طلایی برای صنعتگران ایران
قیمت نفت در میان همه حامل های انرژی محوریت دارد و تعیین کننده است؛ علت آن نیز سهم قابل توجه نفت در سبد انرژی جهان و نیز انعطاف پذیری و قابلیت های نفت برای تامین تمام نیازهای بشری ،سهولت حمل و نقل و ذخیره سازی آن در مقایسه با سایر حامل های انرژی است.
به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی شرکت ملی نفت ایران، قیمت حامل های انرژی تابعی از قیمت نفت است و با توجه به گستردگی صنعت نفت، قیمت این حامل ارزشمند انرژی تاثیر بسزایی در تعیین جایگاه اقتصادی کشورها خواهد داشت.
در این میان با توجه به گستردگی منابع و ذخایر استراتژیک نفت و گاز در کشورمان، وابستگی شدیدی میان اقتصاد ملی و ارزآوری حاصل از منابع انرژی ایجاد شده است؛ به طوری که بسیاری از کارشناسان وضعیت اقتصاد ایران را تابعی از نحوه رشد و توسعه صنعت نفت می دانند.
دکتر مسعود درخشان؛ استاد دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی و رییس مرکز تحقیقات اقتصاد ایران درخصوص راهکارهای جلوگیری از تداوم فضای اقتصاد تک محصولی در کشورمان می گوید: راه حل پیشنهادی این است که نفت را به عنوان موتور محرکه و رشد در بخش های دیگر اقتصاد وارد کنیم. همچنین به نظر می رسد که باید افزایش ظرفیت در بلندمدت را مد نظر قرار دهیم. این امر باعث می شود که اثرات مثبت درآمدزایی نفت افزایش یابد و پیچیدگی اقتصاد و نفت تا حدودی مرتفع شود.
وی درباره تمرکز فعلی مجموعه صنعت نفت بر مبنای توسعه محور بودن صنایع نفت و گاز و نتایج حاصل از اجرایی شدن این تفکر در ارتقای اقتصادی کشورمان نیز می گوید: اگر نفت و گاز را محور توسعه بدانیم و بخش های دیگر اقتصاد کشور را با توسعه این صنعت مادر گره بزنیم، می توان امیدوار بود که این امر باعث رشد بخش خدمات و مهندسی کشور شود.
وی تاکید می کند: باید تلاش کرد تا اصلاح قراردادهای نفتی همزمان با توسعه میادین مدنظر قرار گیرد.
درخشان بازار نفت و گاز عراق را فزصتی ارزشمند برای کشورمان می داند و می گوید: باید بتوانیم خدمات بخش نفت و گاز را به عراق ببریم؛ چراکه با توجه به نزدیکی ایدئولوژیکی میان دو کشور و با توجه به اینکه عراق در آینده ای نزدیک پیشرفتی قابل توجهی در تولید نفت و گاز خواهد داشت، دستیابی به این بازارها یک فرصت طلایی برای صنایع نفت و گاز کشورمان به شمار می رود.
وی می افزاید: در واقع می توان گفت با تقویت اقتصاد ملی در طول صنعت نفت، می توانیم به صادرات خدمات هم دسترسی داشته باشیم که این امر به طور موازی باعث رشد اقتصاد ملی خواهد شد.
ستاد دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی در خصوص ظرفیت های اقتصادی و بررسی آثار تزریق درآمدهای نفتی در اقتصاد کشورمان می گوید: ارتباط عمیق میان صنعت نفت و اقتصاد کلان در کشور ما عمری نه چندان طولانی دارد؛ با این وجود این وابستگی به حدی بوده است که می توان مدعی شد، امروز اقتصاد ما بدون نفت معنایی ندارد.
وی ادامه می دهد: از حدود ۵۰ سال قبل و همزمان با توسعه میادین نفتی، صدها میلیارد دلار ارز حاصل از صدور نفت به اقتصاد ایران تزریق شده است که با توجه به تراز اقتصادی کشور، نشان دهنده این موضوع است که اقتصاد ایران به سوی اقتصادی تک محصولی گرایش یافته است.
وی با اعلام اینکه اثر درآمدهای نفتی بر روی رشد اقتصاد بسیار اندک است؛ می گوید: ایجاد شوک مثبت روی درآمدهای نفتی، اثر ماندگاری کمتری روی رشد اقتصادی خواهد داشت.
درخشان توضیح می دهد: در واقع اگر درآمد نفتی بالایی داشته باشیم به رشد بلندمدت کمک نمی کند و فقط برای رشد کوتاه مدت اقتصاد مفید خواهد بود.
وی تاکید می کند: نمی توان پیش بینی قطعی نزدیک به واقعیتی از دوره استمرار درآمدهای ارزی حاصل از صدور نفت خام ارائه کرد و ممکن است در بلند مدت نوسان های زیادی در درآمد حاصل از نفت ایجاد شود.
رییس مرکز تحقیقات اقتصاد ایران درباره امکان تداوم وضعیت کنونی تولید نفت تا پایان برنامه چشم انداز نیز می گوید: اجرای برنامه های ازدیاد برداشت از میادین نفتی می تواند کلیه محاسبات پیش بینی شده را متحول کند و دستاوردهای بی نظیری را برای اقتصاد کشورمان به همراه داشته باشد.
وی خاطرنشان می کند: باید پیش بینی دقیقی برای تقاضای داخلی نفت خام و فرآوردهای آن نیز داشته باشیم. در عین حال باید به این نکته نیز توجه داشت که استراتژی توسعه منابع نفتی در کشورمان به صورت کاملا روشن و شفاف تبیین شود و بر اساس آن برنامه ریزی های توسعه ای انجام شود