روابط عمومی قدرتمند، بازوی صنعت نفت در مسیر توسعه
همزمان با ظهور تمدن هیدروکربنی در غرب رودخانه کارون در اواسط دهه ۷۰ خورشیدی، شتاب آهنگ توسعه صنعتی و اقتصادی در این منطقه از کشور فزونی گرفت. توسعه صنعت نفت و صنایع وابسته در استان خوزستان، به واسطه وجود میدان‌های نفتی فوق عظیمی همچون آزادگان و یادآوران، قابلیت‌های ویژه و بالقوه در منطقه جنوب غرب کشور را بیش از پیش نمایان و برای ایجاد توسعه پایدار و تقویت بنیه اقتصادی کشور، فرصت مناسبی ایجاد کرد. هم‌اکنون اقتدار و توانمندی ایران اسلامی در منطقه نفتی غرب کارون در استان خوزستان به‌عنوان مهد و خاستگاه صنعت نفت ایران، تجلی یافته است.
رشد و توسعه صنعت نفت در این منطقه، همچون دیگر مناطق میزبان صنعت نفت، تحولات و دگرگونی‌های عظیم و شگرفی را در ساختار منطقه و در ارکان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور پدید آورده است، اما همزمان با این تحول و اثرگذاری پیچیده نفت در توسعه کشور، گسترش فعالیت‌های این صنعت، آثار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مثبت و منفی فراوانی را بر جوامع، شهرها و مناطق میزبان صنعت نفت گذاشته است.
شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) میزبان یکی از مناطق وسیع و محروم صنعت نفت است و همواره برای محرومیت‌زدایی از این منطقه، دغدغه و برنامه داشته است. این شرکت به نمایندگی از شرکت ملی نفت ایران، وظیفه نظارت بر اجرای همه طرح‌های مهندسی و توسعه در چارچوب فعالیت‌های طراحی، مهندسی، ساخت و اجرا در بخش نفت و گاز خشکی و دریا را بر عهده دارد. منطقه راهبردی غرب کارون، بخش بزرگی از قلمرو کاری شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) است. هم‌اکنون توسعه میدان‌های نفتی غرب رودخانه کارون در نوار مرزی ایران و عراق، در پیشانی برنامه‌های توسعه و افزایش تولید شرکت ملی نفت ایران قرار دارد و خوشبختانه در دولت تدبیر و امید، توسعه این میدان‌ها، پیشرفت خوب و چشمگیری داشته است
شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) با توجه به راهبردی و پراهمیت بودن پروژه‌های ملی که در دست اجرا دارد، برای بهره‌برداری مطلوب و به‌موقع از میدان‌های نفتی غرب رودخانه کارون همه توان خود را به کار گرفته است. طرح‌های توسعه میدان‌های نفتی یادآوران، یاران شمالی،یاران جنوبی، آزادگان جنوبی، آزادگان شمالی، و تلمبه خانه غرب کارون از جمله پروژهای ملی در دست اجرای شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) است. که خوشبختانه از این میان میادین مشترک آزادگان شمالی، یاران شمالی و میدان نفتی یادآوران به زودی آماده بهره‌برداری خواهد شد. پروژه های غرب کارون امروز جز مهمترین پروژه های کشور است و شرکت ملی نفت ایران بیشترین حمایت را از این پروژه‌ها داشته، زیرا توسعه طرح‌های این منطقه، نقش بسیار چشمگیر و پراهمیتی در افزایش ظرفیت تولید نفت و تأمین امنیت انرژی کشور و در نتیجه افزایش قدرت چانه‌زنی جمهوری اسلامی ایران در مجامع بین‌المللی خواهد داشت.
استقرار صنایع عظیم نفت در منطقه غرب کارون، به‌طور طبیعی موجب تمرکز جمعیتی بزرگی در این منطقه شده و موقعیت صنعتی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خاصی را برای این مناطق پدید آورده است، آنچنان که این وضعیت، امنیت ملی کشور را تحت تأثیر مستقیم خود قرار خواهد داد، از این رو، روابط عمومی شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن)، با درک این شرایط و با در نظر گرفتن پیوستگی و ترکیب مسائل فرهنگی، اجتماعی، اطلاعاتی، صنعتی و اقتصادی، برنامه‌های فرهنگی و رسانه‌ای ویژه خود را با جدیت دنبال کرده است.
این مجموعه ضمن عمل به وظایف و تعهدهای ذاتی خود، همراستا با فعالیت‌های عمومی شرکت متن در عمل به مسئولیت‌های اجتماعی خود، در راه گسترش عدالت اقتصادی، رفاه و محیط زیست سالم در منطقه تحت مدیریت، گام بلندی برداشته و از مواهب ارزشمند نفت، در خدمت به آبادانی و توسعه مناطق محروم و کمتر توسعه یافته استان خوزستان و دیگر استان‌هایی که میزبان پروژه‌های متنمی باشند، بهره گرفته است.
روابط عمومی شرکت متن ضمن حمایت از خلق حماسه اقتصادی و توسعه پایدار مجموعه متن، تلاش کرده است تا با نقش حمایتی خود و با سامان‌دهی به امور اطلاع‌رسانی، فرهنگی و اجتماعی، اجرای مگاپروژه‌های ملی صنعت نفت در غرب کارون را برای مجریان تسهیل کند و با بکارگیری روش‌های نوین، به توسعه اجتماعی و فرهنگی و همچنین پایداری توسعه اقتصادی و منافع حاصل از آن در منطقه و نیز در سطح کشور کمک کند.
بدیهی است که اجرای پروژه‌های توسعه‌ای در مناطق عملیاتی صنعت نفت در استان خوزستان، در ساختار اکولوژیکی منطقه، در روابط اقتصادی و اجتماعی، شیوه معیشت و سبک زندگی مردم و… تغییر و دگرگونی‌هایی را به وجود آورده که البته این تغییرها به موازات توسعه صنعتی منطقه بوده است که روابط عمومی شرکت متن با عمل به مسئولیت‌های رسانه‌ای، فرهنگی، تبلیغاتی و اجتماعی خود، با هدایت و کنترل پیامدهای توسعه اجتماعی، تلاش کرده است تا ضمن کاهش آسیب‌ها و عوارض منفی اجرای پروژه‌های صنعتی، ضمن پیشبرد اهداف طرح‌های توسعه‌ای، مردم و مسئولان را از منافع اجرای این پروژه‌ها و سودآوری اقتصادی آن آگاه کند.
در این مقال لازم به یادآوری است انقلاب صنعتی که رخ داد، ساختار نظام اجتماعی و فرهنگی جوامع انسانی را دگرگون کرد و در ادامه توسعه صنایع، روابط عمومی به‌عنوان یک رکن اساسی در ساختار اداری سازمان‌ها و شرکت‌ها شناخته شد. در عین حال، استفاده از ابزارهای رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی، در تکامل فرهنگی جوامع اثرگذار شد، از این رو در سده کنونی، جهان در آستانه یک انقلاب عظیم دیگری به نام انقلاب رسانه است که در پی آن، به بازنگری در مسئولیت‌ها و رسالت‌های روابط عمومی‌ها نیاز خواهد بود تا در عصر نوین رسانه، عملکرد مؤثرتری داشته باشند.
در حال حاضر از ابزارهای رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی برای مبادله افکار و بیان فرهنگ‌ها و گفت‌وگوی تمدن‌ها استفاده می‌شود و صنایع با بهره‌گیری صحیح از فناوری‌ها و ابزارهای رسانه‌های، در میان شیوع انبوه اطلاعات و تبلیغات، برای رشد و اعتلای سازمان خود حرکت می‌کنند تا منافع خود را به حداکثر برسانند و بقای خود در میان رقبایشان را تضمین کنند.
به قطع یقین روابط عمومی‌ها، پیشانی و آینه تمام نمای شرکت‌های صنعتی هستند و در این میان روابط عمومی متخصص و قدرتمند، باید نقشه راه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری مدیران سازمان خود را فراهم کنند و ضمن رفع نیازهای اطلاعاتی، فرهنگی، اجتماعی و تبلیغاتی سازمان و مخاطبانش، در نهادینه کردن فرهنگ مورد نظر سازمان و تولید ایدههای تازه خلاقانه هم باید نقش داشته باشند و بستر مناسب برای توسعه اقتصادی دانشی در راستای تحقق مأموریت‌های شرکت را فراهم کنند.
در رویکردهای نوین روابط عمومی‌ها در شرکت‌های نفتی، مدیریت کیفی شامل تحقیق، برنامه‌ریزی، اجرا، ارزیابی، تجاریسازی، مدیریت رویدادهای خبری و دیجیتالی شدن در دستور کار قرار میگیرد. مطالعات اجتماعی، برنامه‌ریزی، ارتباطات بیرون و درون سازمان، انتشارات، ارتباطات الکترونیک، تبلیغات و ارتباطات رسانه‌ای، مستندسازی تصویری، تولید محتوای رسانه‌ای، برگزاری همایش‌ها و سمینارها، حضور در نمایشگاه‌ها و… از محورهای اصلی فعالیت روابط عمومی‌ها در شرکت‌های نفتی است. روابط عمومی‌ها پس از تولید ایده و خلق اندیشههای تازه در راستای منافع سازمان، برای نشر و اشاعه آنها از ابزارهای خاصی استفاده می‌کنند که سرعت انتقال پیام به مخاطبان هدف را بسیار زیاد و پویاتر می‌کند. تولید و نشر مجله‌های تخصصی و گاهنامه‌های مناسبتی، کتاب‌های علمی کم تیراژ، داده‌نماهای علمی، تولید فیلم مستند و تیزر تبلیغاتی، کاتالوگ و… از جمله این ابزارهاست که به نوعی حافظه جمعی و مستند عملکرد سازمان به شمار می‌رود.
بدون تردید در سازمان عریض و طویل نفت همراه با بخش‌های متعدد داخلی و بین‌المللی فعال در آن و همچنین با در نظر گرفتن گستره جغرافیایی وسیع مناطق عملیاتی در این صنعت، روابط عمومی، حساسیت و اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. هدایت، کنترل و جهت‌دهی به افکار، ماورای خبر در عرصه‌های مختلف، این روزها چنان علایق تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران را به خود معطوف داشته که توجه به راهبردهای رسانه‌ای، اهمیت زیادی پیدا کرده است. در هنگامه‌هایی همچون راه‌اندازی و بهره‌برداری از طرح‌های ملی و ابرپروژه‌های بزرگ اقتصادی، راهبردهای رسانه‌ای، بر مهندسی افکار عمومی اثر گذاشته است.
روابط عمومی‌ها در شرکت‌های نفتی، حلقه واسط مجموعه سازمان و مردم هستند و هر اندازه که در این راه موفق باشند به بهبود روابط «دولت – ملت» که برآیند همزیستی مسالمت‌آمیز اجتماعی و توسعه همه جانبه است، کمک می‌کنند. در شرایط حاضر به نظر می‌رسد که اطلاع‌رسانی، تنویر افکار عمومی و آگاه کردن مردم همراه با امید دادن به آینده بهتر، از مهمترین راهبردها و رسالت‌های روابط عمومی‌های صنعت نفت است و باید شناساندن و حفظ منافع ملی برای آنها اصل و محور باشد و از این مسیر، تعامل صنعت نفت با مردم را به بهترین نحو هدایت و راهبری کنند.
روابط عمومی شرکت مهندسی و توسعه نفت تلاش کرده است تا با طراحی برنامه اطلاع‌رسانی منسجم، هماهنگ و هدفمند، جایگاه و توانمندی تخصصی روابط عمومی شرکت ملی نفت ایران را که مؤسس و مروج روابط عمومی در ایران است را در اذهان مخاطبان عام و خاص هدف صنعت نفت، آنچنان که شایسته است، تبیین کند و با استفاده از تکنیک‌ها و شگردهای رسانه‌ای و حضور پررنگ، پرتکرار و ملموس در رسانه‌های مختلف، در منتالیتی و ذهنیت عمومی مخاطبان عمومی و تخصصی، به خوبی نقش ببندد. روابط عمومی شرکت متن در عین حال، بازنگری ساختار و معماری ساختاری پویا و هماهنگ و هم‌افزا در سازمان خود را دنبال می‌کند تا بستر مساعدی را برای ظهور و بروز اطلاع‌رسانی سیستماتیک و هدفمند در این عرصه فراهم کند. «ان شا الله»
محمدجواد ظهوری؛ رئیس روابط عمومی شرکت مهندسی و توسعه نفت (PEDEC)