روند پرشتاب فعالیت‌های طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک
طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک را که به خاطر دارید؛ طرحی که قرار است امکان انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام از پایانه نفتی گوره در استان بوشهر به منطقه جاسک در ساحل دریای عمان را فراهم کند و از این رهگذر جاسک دومین پایانه صادراتی نفت خام کشور باشد. این طرح از مهمترین اولویتهای کاری امسال وزرات نفت است.
رئیس‌جمهوری فروردین‌ماه امسال در گفت‌وگو با وزیر نفت، با اشاره به ضرورت رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌منظور حفظ سلامت کارکنان، بر پیشبرد پروژه‌های زیربنایی وزارت نفت به‌ویژه تسریع در روند احداث پروژه خط لوله انتقال نفت گوره به جاسک تأکید کرد.
بیژن زنگنه، وزیر نفت کشورمان که اهمیتی ویژه برای این طرح قائل است و همواره پیگیر تسریع و اجرایی شدن آن است، ابتدای سال، طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک را به‌عنوان مهمترین اولویت کاری دانسته تا گامهای اجرایی فاز اول آن با قدرت هر چه بیشتر دنبال شود.
حالا همه امکانات برای این طرح بسیج شده است و طبق اعلام تورج دهقانی، مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن)، همه تلاش شرکت متن این است که تا پیش از پایان امسال بخش‌های اصلی طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک به بهره‌برداری برساند.
طرح در چه مرحله ای است؟
در راستای اهمیت این طرح باید بدانید که عملیات اجرایی در تمام پهنه‌ی هزار کیلومتری طرح جریان دارد و بخش‌های مختلف این طرح راهبردی با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی در حال اجراست.
رضا دهقان، معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران و تورج دهقانی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت به همراه جمعی از مدیران نفتی در جریان بازدید ۳ روزه از روند اجرایی همه‌ی فعالیتها، در طرح ملی گوره جاسک از روند پر شتاب فعالیت های اجرایی در همه بخش های این طرح ملی خبرداد و گفت: در تمامی بخش های این طرح یکهزار کیلومتری که شامل ۵ تلمبه خانه، ۲ ایستگاه توپک رانی، ۶ گستره خط لوله، پایانه صادراتی و مخازن ذخیره سازی است، عملیات اجرایی با سرعت خوبی در حال انجام است. اولین بشکه های نفت در لوله های این پهنه‌ی ۱۰۰۰ کیلومتری پمپاژ شود و منافع کشور و مردم عزیزمان تامین شود.
از اسفندماه سال گذشته تا ۲۳ فروردین ماه امسال، مطابق با دستورالعمل های ستاد ملی مقابله با کرونا فعالیت های طرح محدود و کنترل شد؛ اما از ۲۳ فروردین ماه و همزمان با اعلام این ستاد مبنی بر شروع مجدد فعالیت های ضروری و کم خطر، پروتکل های بهداشتی ویژه ای برای مبارزه با شیوع این ویروس در شرکت ملی نفت تهیه ودر اختیار کارفرمایان و پیمانکاران قرارداده شد و از آنها خواسته شد تا به منظور حفظ سلامت مردم بومی و نیروی کار دقیقاً مطابق با این دستورالعمل های بهداشتی فعالیت کنند.
طبق اعلام مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت، براساس توافق ها و تدابیر انجام شده، قرار است تا پایان آبان ماه تمام لوله ها به گستره ها منتقل شوند و تا قبل از پایان سال عملیات اجرای گستره ها به پایان برسد. در بخش تلمبه خانه ها نیز تدابیر لازم جهت تسریع در فرایند خرید تجهیزات مربوط به تلمبه خانه ها انجام شده است. با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته و روند پرشتابی که در اجرای فعالیت های طرح در نظر گرفته شده امیدواریم که تا پایان سال ۹۹ از این طرح بهره برداری نماییم.
بر مبنای گزارش ارائه شده از سوی شرکت مهندسی و توسعه نفت، از ۲۶ اسفندماه تاکنون در این پروژه، حدود یک میلیون مترمکعب عملیات خاکبرداری، حدود ۱۱۰ کیلومتر مسیرسازی، حدود ۴۵ کیلومتر عملیات ریسه لوله و بالغ بر ۷۰ کیلومتر جوشکاری لوله انجام شده است.
زنجیره تولید لوله‌های این طرح راهبردی (تختال، ورق و لوله و حتی مواد اولیه پوشش) از سوی شرکت‌های داخلی تأمین میشود و ظرفیت تولید لوله‌های این طرح به‌تازگی و با به‌کارگیری دیگر ظرفیت‌های لوله‌سازی کشور، بیش از ۲ برابر افزایش یافته است.
این افزایش ظرفیت، افزون بر تسریع روند کار، اشتغالزایی هم به دنبال داشته است، به‌طوری که حدود ۸۰۰ نفر به‌صورت مستقیم و ۱۷۰۰ نفر به‌صورت غیرمستقیم به مجموعه فعالان شاغل در این طرح افزوده شده است.
آنگونه که مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن)، اعلام کرده است:خوشبختانه هم‌اکنون تمامی نیازهای این طرح سفارش‌گذاری داخلی شده یا در حال تولید است. بخشی از نیازها نیز تامین و تحویل شده یا در حال مهندسی و تولید از سوی سازندگان ایرانی است. در بخش اجرا نیز هم‌اکنون پیمانکاران ایرانی مستقر شده‌اند، به‌طوری که شاهد پیشرفت خیلی خوبی در روند اجرای طرح انتقال نفت خام گوره- جاسک هستیم. در ضمن از اواخر سال گذشته هم در عمل با تولید روزانه و تحویل لوله‌ها به سایت، عملیات جوشکاری انجام شد.
گوره جاسک نماد ملی
نکته مهم در طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک این موضوع است که به صورت کامل از سوی پیمانکاران ایرانی اجرا میشود.
از اینرو از طرح انتقال نفت خام گوره – جاسک به عنوان نماد و طرح ملی متکی بر توانمندی داخلی نام برده میشود که از مصادیق آن میتوان به قرارداد ساخت مخازن ذخیرهسازی نفت خام و تاسیسات جانبی در بندرجاسک با ظرفیت ۱۰ میلیون بشکه، در قالب روش ساخت، بهره برداری و واگذاری (BOT)، قراردادهای ساخت ۵۰ پمپ مورد نیاز طرح راهبردی انتقال نفت خام گوره- جاسک با شرکت های خصوصی ایرانی پمپ های صنعتی ایران، پمپیران و پتکو و ساخت خط لوله ۴۲ اینچ انتقال نفت طرح نیز از سوی شرکت های ایرانی فولاد مبارکه، فولاد اکسین و لوله سازی اهواز خوزستان اشاره کرد.
از گوره-جاسک بیشتر بدانید
نخستین بار خبر احداث پایانه صادراتی نفت خام جاسک در اسفندماه سال ۹۲ و در سفر استانی هیات دولت به هرمزگان از سوی رییس جمهوری مطرح شد و از همان ابتدا به دلیل اهمیت استراتژیک آن در زمره برنامه های اولویت دار وزارت نفت قرار گرفت.
طرح استراتژیک و ملی انتقال نفت خام گوره به جاسک و تاسیسات نفتی بندرجاسک با هدف انتقال یک میلیون بشکه نفت خام صادراتی در روز از طریق یک خط لوله ۴۲ اینچ با طول بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر و با استفاده از پنج تلمبه خانه بین راهی و ۲ ایستگاه توپکرانی، همچنین تعداد ۱۱ پست برق و خطوط انتقال برق به طول تقریبی ۱۸۰ کیلومتر، در دستور کار شرکت ملی نفت ایران قرار دارد. این طرح شامل پایانه دریافت نفت،۲۰ مخزن به ظرفیت مجموع ۱۰ میلیون بشکه و تاسیسات جانبی شامل ۳ عدد گوی شناور و اسکله صادراتی است.
این طرح به ارزش ۲ میلیارد دلار از محل اعتبارات مصوب وزارت نفت و سرمایه گذاریهای پیش بینی شده در حال اجراست و پیشبینی میشود، به یکی از بالاترین رکوردهای سهم ساخت داخل در میان طرح‌های عمده صنعت نفت دست یابد.
افزون بر انتقال یک میلیون بشکه نفت خام در روز از گوره به پایانه جاسک، ذخیره سازی و صادرات آن، تضمین استمرار صادرات نفت خام، تمکرزدایی از پایانه های صادراتی و متنوع سازی آن و توسعه پایدار و اشتغالزایی در منطقه مکران از جمله اهداف این طرح است.
آنچه طرح انتقال نفت خام از گوره به جاسک را متمایز از سایر طرحها ساخته آن است که با انتقال نفت خام از گوره به جاسک و اتصال به دریای آزاد ، ایران از تنگه هرمز بی نیاز می شود و با اجرای این پروژه شرق کشور احیا میشود و با احداث این خط انتقال در منطقه جاسک و چابهار شرایط به لحاظ زیرساخت‌های انرژی، نفت و گاز پتروشیمی و پالایشگاه‌ها و به صنایع تبدیلی هموار می شود. راهی که توسعه این نقطه از کشور را هم به ارمغان خواهد داشت.
دسترسی به آب‌های اقیانوسی و بین‌المللی، نزدیکی به کشورهای شبه‌قاره هند و بازارهای بزرگ هند و چین، نقطه اتصال کریدور شمال و جنوب که کشورهای آسیای میانه، روسیه و افغانستان را به آب‌های آزاد و اقیانوس هند متصل می‌کند، برخورداری از دریا با عمق مناسب و سواحل زیبا و متنوع، برخورداری از موقعیت راهبردی و منحصر‌به‌فرد ژئوپلیتیک، برخورداری از جذابیت و ظرفیت لازم برای سرمایه‌گذاری و اجرای طرح‌های اقتصادی و توسعه‌ای و نزدیکی به خلیج فارس به عنوان منبع بزرگ تولید نفت و گاز از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد سواحل مکران است.
اهمیت اجرایی شدن طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک باعث شد وزیر نفت بهمن ماه سال گذشته شخصا از کارخانه فولاد اکسین خوزستان بازدید کند و پیگیر احداث خط لوله طرح ملی انتقال نفت خام گوره به جاسک باشد و دستور دهد تا کارگروهی با حضور مدیران ذی ربط در شرکت ملی نفت ایران و شرکت های فولاد مبارکه اصفهان، فولاد اکسین خوزستان و لوله سازی اهواز برای هماهنگی و تسریع در تامین لوله مورد نیاز پروژه راهبردی گوره- جاسک تشکیل شود. کارخانه فولاد اکسین به عنوان حلقه میانی خطوط لوله طرح ملی گوره-جاسک محسوب می شود. حلقه نخست «تختال» یا مواد اولیه از سوی کارخانه فولاد مبارکه تولید و در حلقه دوم در فولاد اکسین خوزستان به «ورق» تبدیل و در حلقه سوم از سوی لوله سازان به «لوله» تبدیل می شود.
سازندگان داخلی معتقدند که این طرح روح تازه ای در مسیر تولید آنان ایجاد کرده است؛ آنگونه که علی خنیفر، مدیرعامل شرکت لوله سازی اهواز گفته است که با حمایت از تولید لوله های داخلی سبب ادامه حیات کارخانه های لوله سازی شده است.
منبع: هفته‌نامه مشعل