تلاش ایران برای بازگشت به بازارهای جهانی نفت خام
شانا _ گروه بین الملل: روزنامه آمریکایی واشنگتن پست با انتشار گزارشی از تلاش جمهوری اسلامی ایران برای بازگشت دوباره به بازارهای جهانی نفت خام خبر داد.
به گزارش روزنامه واشنگتن پست، در پی تحریم های یکجانبه غرب صادرات نفت خام ایران با افت رو به رو بوده است اما با روی کار آمدن دولت دکتر حسن روحانی نشانه هایی از تلاش برای جذب مشتریان سنتی نفت ایران پدید آمده است که این شرایط می تواند ضروری ترین شاهرگ اقتصادی ایران را تقویت کند.
چین، هند، ژاپن که در مجموع نیمی از صادرات نفت ایران را شامل می شوند خرید نفت خود از تهران را در چند ماه گذشته افزایش داده‌اند و این سبب به وجود آمدن امیدهایی برای ایران و پیچیده شدن تلاش‌های آمریکا و کشورهای غربی برای فشار بر ایران شده است.
با وجود اعمال تحریم های یکجانبه آمریکا علیه نفت خام ایران، مشتریان اصلی نفت این کشور عضو اوپک موفق به دریافت معافیت هایی کوتاه مدت برای واردات نفت از تهران شده اند، از این رو چین، هند و ژاپن نیز چنین معافیت‌هایی دریافت کرده‌اند.
صادرات نفت خام برای اقتصاد ایران حیاتی است زیرا حدود نیمی از درآمدهای این کشور از محل فروش نفت خام تامین می شود.
آژانس بین المللی انرژی در تازه ترین گزارش خود اعلام کرده است که صادرات نفت ایران در ماه سپتامبر نسبت به ماه پیش از آن روزانه ١٨٠ هزار بشکه افزایش یافته است اما صادرات روزانه یک میلیون و ١٧٠ هزار بشکه ای ایران در ماه سپتامبر همچنان بیانگر این است که این مقدار با ظرفیت واقعی صادرات نفت این کشور که تحلیلگران و منابع صنعتی از آن یاد می کنند، بسیار فاصله دارد.
با وجود این که ایران چهارمین دارنده بزرگ ذخایر اثبات شده نفت جهان به شمار می آید اما تحریم‌های یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا صادرات این کشور را تحت تاثیر قرار داده است.
این گزارش مدعی است که تحریم های یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا، درآمدهای حاصل از فروش نفت خام ایران را در سال گذشته میلادی نفتی به نصف و صادرات نفت این کشور را به پایین‌ترین از سطح از سال ١٩٨۶ رسانده است.
بر پایه این گزارش، مقام های ایرانی نیز به وجود چالش ها و مشکلات پیش روی صنعت نفت ایران اشاره کرده اند.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، در جمعی با حضور مقام های صنعتی اظهار داشته است که مشکل هایی که ایران امروز در تولید، صادرات و خرید کالاهای صنعت نفت با آن رو به رو شده هیچگاه تا این اندازه وجود نداشته است.
اگرچه تحریم ها سبب افت درآمدهای نفتی ایران شده است اما تلاش‌های دولت تدبیر و امید و کابینه دکتر روحانی سبب امیدهایی نسبت به خروج از این وضعیت شده است.
انتظار می رود پکن برای دریافت معافیت دوباره از تحریم آمریکا عیله نفت ایران، واردات نفت خام خود از این کشور را تا پایان سال جاری میلادی پنج درصد کاهش دهد، در حالی که آمارهای آژانس بین المللی انرژی نشان می دهد واردات نفت خام چین از ایران در مقایسه با سال گذشته ١,۴ درصد رشد داشته است.
واردات نفت خام پکن از ایران در ماه سپتامبر گذشته نسبت به دوره مشابه سال گذشته ٢۴ درصد رشد داشته است و این کشور همچنان ١٠ درصد نفت مورد نیاز خود را از تهران خریداری می کند.
برخی ایرانی‌ها نسبت به ایجاد توافقی میان دولت روحانی و غرب که منجر به لغو تحریم ها علیه ایران شود و همچنین راه را برای سرمایه گذاری‌های جدید شرکت‌های نفتی بین المللی و از سرگیری صادرات نفت خام ایران باز کند، اظهار امیدواری کرده اند.
وزیر نفت ایران به تازگی گفت که ایران امیدوار است بتواند با بهره گیری از نفت خام در دسترسی بیشتر به بازارهای جهانی استفاده کند.
سعید لیلاز، یک تحلیل‌گر اقتصادی در این باره گفت: در صورت لغو تحریم ها، صادرات نفت ایران می تواند ظرف مدت یک سال به سه میلیون و ۵٠٠ هزار بشکه برسد.
وی افزود: ما می توانیم ظرف دو سال به رکورد صادرات نفت دردوران ریاست جمهوری محمد خاتمی یعنی روزانه چهار میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه دست یابیم.
اما ایران برای دستیابی به توان صادرات پیش از تحریم ها باید به جز مشتریان قدیمی خود در قاره آسیا با دیگر مشتریان در دیگر بخش های دنیا نیز ارتباط برقرار کند، این درحالی است که مشکلات تحریم‌ها مشتریان را به یافتن منابع جایگزین تامین نفت خام و کاهش وابستگی به نفت ایران واداشته است.
در همین حال هند به تازگی خواهان پرداخت پول نفت ایران به روپیه شده است و ایران نیز به دلیل کاهش ذخایر ارزی خود تمایلی به آن ندارد و به همین دلیل به دنبال تقویت همکاری‌های نفتی با غرب است.
ترکیه یکی از مشتریان اصلی نفت خام ایران روزانه ١٠٠ هزار بشکه نفت از ایران وارد می‌کند و مقام های آنکارا می‌گویند که در صورت امکان به دنبال افزایش خرید نفت از تهران هستند.
به نظر می رسد اتحادیه اروپا که از ژوئیه ٢٠١٢ میلادی واردات نفت از ایران را به طور کامل متوقف کرده است هم اکنون خواهان از سرگیری واردات نفت ایران باشد.
١٠ کشورعضو اتحادیه اروپا ماه گذشته از تحریم‌های آمریکا علیه نفت خام ایران در کنار چهار مشتری آسیایی نفت خام ایران معاف شدند.
آمار دقیقی درباره مقدار صادرات نفت ایران به این کشورها وجود ندارد اما ایتالیا، اسپانیا و یونان به طور سنتی مقدار زیادی نفت خام از ایران وارد می کردند.
لیلاز گفت: تهران معتقد است شرکت‌های نفتی بین المللی مانند شرکت فرانسوی توتال خواهان بازگشت به ایران هستند و احتمال می رود تمایل این شرکت های غربی روی تصمیم دولت‌های آنها برای پاسخ مثبت به کاهش تحریم ها علیه ایران تاثیر گذار باشد.
به گفته دیپلمات های غربی در تهران و مقام های صنعتی، شرکت‌های نفتی بین المللی که پیش تر در ایران فعالیت می کردند هم اکنون درحال مذاکره با دولت روحانی برای بازگشت به این کشور هستند و چند شرکت اروپایی هیئت های خود را برای بررسی فرصت‌های نفتی در این کشور به تهران فرستاده اند.
محسن قمصری، مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران هفته گذشته در گفت و گو با خبرنگار شانا اعلام کرده بود تعداد زیادی از خریداران سنتی نفت خام ایران در حال آماده کردن شرایط برای افزایش خرید نفت خام از ایران هستند.